De geschiedenis van de Synagoge


Op vrijdagmiddag 27 juni 1845 werd onder grote belangstelling de synagoge van Breda voor de eerste maal ingewijd. Bijna 150 jaar later, op zondag 20 september 1992, werd na een ingrijpende restauratie de synagoge, met een ingetogen plechtigheid, ten tweede male ingewijd en in de daarop volgende feestdagen, Rosj Hasjana (Joods Nieuwjaar) en Jom Kippoer (Grote Verzoendag) door de joodse gemeente opnieuw in gebruik genomen.

>Na de stichting van de Nederlands Israëlitische Gemeente Breda in 1803, groeide de gemeenschap vrij snel in ledental en in 1840 woonden er in Breda al bijna 230 joden, die in 1845 een lang gekoesterde wens in vervulling zagen gaan een volwaardige synagoge te bezitten, gelegen aan de Schoolstraat, destijds een straat met allure. Bijna 100 jaar lang was deze synagoge het joods religieus en cultureel centrum van Breda en omgeving.

Sjoel facade anno 1907

Abrupt kwam hieraan in de oorlogsjaren een einde. Nadat in 1942 de joodse inwoners van Breda waren weggevoerd – slechts een klein deel slaagde erin onder te duiken - , werd de synagoge geplunderd en ernstig beschadigd. Na de tweede wereldoorlog konden de weinige overlevenden niet de moed opbrengen het gebouw opnieuw te betrekken, daarvoor was het te beladen met emoties. Het gebouw werd aan zijn oorspronkelijke bestemming onttrokken, werd enkele malen verbouwd en weinig herinnerde nog aan de oorspronkelijke bestemming. De gedecimeerde joodse gemeenschap pakte de scherven weer op, vond huisvesting elders en vestigde in 1972 een kleine synagoge in een woonhuis in de Dr. van Mierlostraat. En zo zou het zijn gebleven als niet bij velen de wens had bestaan een waardig monument op te richten ter herinnering aan hen die in de oorlogsjaren werden weggevoerd en nimmer terugkeerden. En het mooiste monument dat men zich kon denken is een herbouwde synagoge op diezelfde historische plek, die opnieuw zou kunnen worden gebruikt door de joden van Breda en verre omgeving. En zo heeft de geschiedenis zijn loop genomen. Door de hartverwarmende hulp van velen: bedrijfsleven, organisaties, burgerlijke gemeente en particulieren en de gedreven inzet van de Stichting Herbouw Synagoge Breda kon de herbouw van de Bredase synagoge worden gerealiseerd en keerde de joodse gemeenschap terug naar deze historische plaats om een onderbroken traditie voort te zetten en om met vertrouwen in de toekomst uiting te geven aan het vaste voornemen het joodse leven in Breda te continueren.


 

 

 

 

 

 

 

login / aanvragen